SUÇA SÜRÜKLENEN ÇOCUĞUN CEZAİ SORUMLULUĞU
Ceza hukuku anlamında 18 yaşını doldurmamış kişi çocuk kabul ediliyor. 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu ceza ehliyeti konusunda suçun işlendiği tarihte bulunan yaş itibariyle 0-12 yaş grubu 12-15 yaş grubu ve 15-18 yaş grubu olmak üzere üç yaş grubu ön görmüştür.
0-12 yaş grubu çocuklardan anlamamız gereken doğumdan 12 yaşını tamamlamamış çocuklar anlamalıyız. Bu yaş grubunda ki çocukların cezai sorumluluğu yoktur yani 11 yaşındaki Ahmet sınıf arkadaşı olan Fikret ile yaşadığı arbede de Fikret’in burnunu kırdığı olayda suça sürüklenen Ahmet hakkında yargılama yapılmaz. Yani kısaca 0-12 yaş grubu kişiler hakkında ceza kovuşturması yapılamaz; ancak, çocuklara özgü güvenlik tedbirleri uygulanabilir.
Fiili işlediği sırada 12 yaşını doldurmuş olup 15 yaşını doldurmamış olan suça sürüklenen çocuk hakkında işlediği fiilin anlam ve sonuçlarını algılayamaması veya davranışlarını kontrol becerisi yeterince gelişmemiş olması durumunda da 12-15 yaş grubunda ki suça sürüklenen çocuklar 0-12 yaş grubu suça sürüklenen çocuklar gibi cezai sorumluluğu yoktur haklarında kovuşturma yapılamaz fakat çocuklara özgü güvenlik rejimi uygulanır zorunludur.
12-15 yaş grubu çocuklardan anlamamız gereken 12 yaşını doldurmuş 15 yaşını doldurmamış çocuklar anlamalıyız. 12-15 yaş grubunda ki çocuklar hakkında iki özellik dikkat edilmelidir birinci olarak fiili işlediği sırada 12 yaşın doldurmuş 15 yaşını doldurmamış çocukların işlediği fiilin hukuki anlam ve sonuçları algılayamaması veya davranışlarını yönlendirme yeteneğinin yeterince gelişmemiş olması halinde ceza sorumluluğu yoktur. Ancak bu kişiler hakkında çocuklara özgü güvenlik tedbirleri uygulanır. İkinci olarak işlediği fiilin hukuki anlam ve sonuçlarını algılama ve bu fiille ilgili olarak davranışlarını yönlendirme yeteneğinin varlığı halinde bu kişiler hakkında bu kişiler hakkında suç ağırlaştırılmış müebbet habis cezasını gerektirdiği durumlarda 12 yıldan 15 yıla; müebbet hapis cezasını gerektirdiği durumlarda 9 yıldan 11 yıla kadar hapis cezasına hükmolunur. Diğer cezaların yarısı indirilir be bu halde her fiil için verilecek hapis cezası 7 yıldan fazla olamaz.
15-18 yaş grubu çocuklardan anlamamız gereken 15 yaşını tamamlamış 18 yaşını doldurmamış çocuklar anlamalıyız. Bu yaş grubunda ki suça sürüklenen çocuklar için ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası yerine 18 yıldan 24 yıla kadar hapis cezası müebbet hapis cezasını gerektirdiği taktirde 12 yıldan 15 yıla kadar hapis cezasına hükmolunur. Diğer cezaların üçte biri indirilir ve bu halde fiil için verilecek hapis cezası 12 yıldan fazla olamaz.
Yukarıda yazdığımız bilgiler sadece sağır ve dilsiz olmayan çocuklar açısından geçerlidir. Sağır ve dilsiz olan suça sürüklenen çocuklar için işledikleri fiiller için hukuki anlam ve sonuçlarını algılama yetenekleri daha geç olgunlaştığı kabul edilir ve 0-12 yaş yerine 0-15 yaş, 12-15 yaş yerine 15-18 yaş, 15-18 yaş yerine ise 18-21 yaş aralığı dikkate alınır.
İşlediği fiilden dolayı suça sürüklenen çocuklar hakkında baro zorunlu müdafi atamaktadır. Ülkemiz de ne yazık ki bilinmekte ki baro tarafından atanan avukatlar suça sürüklene çocukları iyi şekilde savunmayıp sadece dosya işlemleri ile ilgilenmektedir. Çocuklarımızın tekrar topluma kazanılması adına çocuk psikolojisinde uzmanlaşmış ve daha çok kendisini ceza hukuku alanına yönlendirmiş avukatlardan yardım alınması gerektiği kanaatindeyiz.
Yazar hakkında